Toelichting op de balans

Vaste activa

Immateriële vaste activa

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2019 weer.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2019

Investe-ringen

Correcties op BW van 01-01-2019

Desinves-teringen

Afschrij-ving

Bijdragen derden

BW 31-12-2019

Onderzoek en ontwikkeling 

26

277

26

131

146

Totaal

26

277

26

131

146

Belangrijkste investeringen 2019 Onderzoek en ontwikkeling

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Voorbereidingskrediet gebiedsvisie Hart van Nootdorp

146

Ruijven Noord: 2e voorbereidingskrediet

131

131

Totaal

277

131

Materiële vaste activa met een economisch nut

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2019 weer.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2019

Investe-ringen

Correcties op BW van 01-01-2019

Desinves-teringen

Afschrij-ving

Bijdragen derden

BW 31-12-2019

Gronden en terreinen

28.067

485

8.447

209

30

19.866

Bedrijfsgebouwen

55.892

700

164

2.259

92

54.077

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken

37.990

516

-30.208

720

39

7.539

GWW werken gedekt door heffing

0

1.334

30.208

1.568

29.974

Vervoermiddelen

426

272

96

602

Machines, apparaten en inst. economisch nut

5.652

1.218

1.208

5.662

Overige materiële vaste activa

3.132

407

424

3.115

Totaal

131.159

4.932

0

8.611

6.484

161

120.835

Het BBV schrijft voor dat in de balans onder de materiële activa de investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven apart worden opgenomen. Voor investeringen met dit karakter is met ingang van 2019 een aparte categorie gemaakt. Dit heeft betrekking op de grond, weg en waterbouwkundige werken voor een bedrag van € 30,2 mln.

De verzekerde waarde van de bedrijfsgebouwen bedraagt per eind 2017 € 140 mln. en € 22 mln. voor de inventaris. De gebouwen zijn verzekerd tegen de herbouwwaarde. 

Belangrijkste investeringen 2019 Gronden en terreinen economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Desinves-tering

Bijdrage

DGW: veld 1 onderlaag+draaien (2019)

9

1

Sportp.Centrum: veld 3 kunstgras - onderlaag (2019

143

20

Sportp.Centrum: veld 3-kunstgras-toplaag (2019)

61

9

Grond Meidoornlaan 7 C9019

1.200

Grond Oude Polder (naar maatschappelijke nut)

4.547

Groen Boezem-Oost B6138

2.700

Grond nabij Monnikenweg 35a Pijnacker

272

Totaal

485

8.447

30

Belangrijkste investeringen 2019 Bedrijfsgebouwen economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Desinves-tering

Bijdrage

RKB Maria: permanente huisvesting

57

72

CBS Vlinderboom: uitbreiding 2019: bouw

4

OBS Ackerswoude: permanente huisvesting

4

Huisvesting statushouders

164

Sporthal 's Gravenhout: vervanging vloer (2019)

137

0

20

Cultura: bouwkundige aanpassingen (2019)

249

Huisv.gemalendienst NAD Ambachtsw.(bouwkundig)

116

Modernisering gem.kantoor:bouwkundige aanpassingen

67

Modernisering gem.kantoor:overige aanpassingen

66

Totaal

700

164

92

Belangrijkste investeringen 2019  Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

BHP OV19-22:masten&netwerk Pijnacker Noord

69

BHP OV 19-22: armaturen Pijnacker Noord

49

DGW: aanleg voetbalveld 10: aankoop grond

123

DGW: aanleg voetbalveld 10: onderbouw

255

36

DGW: aanleg voetbalveld 10: toplaag gras

20

3

Totaal

516

39

Belangrijkste investeringen 2019 Vervoermiddelen

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Nissan Leaf Acenta XX-528-G (2019)

30

VW Crafter (V-516-XK)(2019)

71

UniCom Plus 1400 op tandemaanhangwagen

64

Nissan E-Nv200 Electric Optima V-019-XS (2019)

33

Nissan E-Nv200 Electric Optima V-020-XS (2019)

33

Nissan Nt400 Cabstar V-766-ZK (2019)

41

Totaal

272

Belangrijkste investeringen 2019 Machines, apparaten en installaties economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

Huisvesting gemeentekantoor

35

Kantoorautomatisering

739

ICT – infrastructuur

14

ICT – basisregistratie

47

ICT – bedrijfsvoering (applicaties en hardware)

164

ICT – publieksdienstverlening

186

Cultura: vervanging warmtepomp

33

Totaal

1.218

Belangrijkste investeringen 2019 Overige materiële vaste activa economisch nut

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Investering

Bijdrage

RKB Keizerskroon: uitbr.2019: inr.groepen

52

Speelvoorzieningen

184

ICT gemeentekantoor

24

Modernisering gem.kantoor: meubilair

147

Totaal

407

Materiële vaste activa met een maatschappelijk nut

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2019 weer.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2019

Investe-ringen

Correcties

Desinves-teringen

Afschrij-ving

Bijdragen derden

BW 31-12-2019

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken maatschappelijk nut

11.909

12.992

4.547

1.180

640

4.397

23.231

Totaal

11.909

12.992

4.547

1.180

640

4.397

23.231

Belangrijkste Investeringen 2019 Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met maatschappelijk nut

De investeringen betreffen met name investeringen in de openbare ruimte.

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken met maatschappelijk nut (bedragen x € 1.000)

Investering

Correcties

Desinves-tering

Bijdrage

Renovatie Virulypad

1.005

408

BHP wegen 17-20: Pijnacker Noord

671

Komkommerweg fase I

4.298

438

932

FES project Oostelijke Randweg

2.625

4.547

742

798

FES project groen/blauwe dooradering

1.588

1.588

BHP wegen 17-20: Koningshof, fase 7

21

Verkeersafwikkeling bedrijvenpark Ruyven

279

85

BHP wegen 17-20: Pijnacker Noord

575

BHP wegen 17-20: Polderweg

148

BHP wegen 17-20: Klapwijk, fase 1

120

Renovatie Pijnacker Noord: wegen

271

Bruggen-beton Koningshof

520

Brug beton Zuideindseweg

125

Brug Zuiderstraat, Nieuwk.weg, Ambachtshof

249

Damwand Katwijkerlaan

17

Klapwijk:experiment ondergrondse waterbuffer

19

Klapwijk: opstellen klimaatbestendig ontwerp

40

Lint Oude Leede, 2e fase

29

29

Ruijven Zuidpolder

50

381

Renovatie groen ISV Pijnacker-Noord

160

Inrichting Boezemzoom

25

25

Verbinding Reesloot met Balijbos

6

6

Inrichting kavels/waterverband Molenlaan

76

76

BHP groen 19-22: Koningshof Bosgebied

75

Katwijkerbuurt

29

29

Overig

11

Totaal

12.992

4.547

1.180

4.397

Financiële vaste activa

Het onderstaande overzicht geeft het verloop gedurende 2019 weer

Financiële vaste activa
(bedragen x € 1.000)

BW 01-01-2019

Opname

Aflossingen

Voorziening mogelijke tekorten

BW 31-12-2019

Kapitaalverstrekking deelnemingen

561

561

Leningen aan woningbouwcorporaties

12

1

11

Overige langlopende geldleningen

5.268

2.327

1.630

5.965

Totaal

5.841

2.327

1.631

6.537

Kapitaalverstrekking deelnemingen

Op 31 december 2019 is de gemeente Pijnacker-Nootdorp in het bezit van de volgende nominale aandelen:

  • 57.564 aandelen BNG ter waarde van afgerond € 131.000
  • 104.295 aandelen Stedin Holding N.V. ter waarde van € 185.000
  • 104.295 aandelen Eneco Groep N.V. ter waarde van € 1.000
  • 159.146 aandelen Dunea ter waarde van € 244.000
Gebeurtenis na balansdatum

In maart 2020 heeft de gemeente (conform raadsbesluit) alle aandelen van Eneco Groep N.V. met een boekwaarde van € 1.042 verkocht. Hiervoor heeft de gemeente een bedrag ontvangen van € 85.395.723 ontvangen waardoor in 2020 een incidentele boekwinst is gerealiseerd van ruim € 85,3 miljoen. Deze ontvangst en boekwinst heeft tot gevolg dat onder andere de liquiditeit, solvabiliteit en vermogenspositie sterk verbeteren.

Leningen woningbouwcorporaties

De leningen die zijn verstrekt aan de woningbouwcorporaties betreffen leningen aan Vestia. Nieuwe leningen voor woningbouwcorporaties worden in het algemeen op de kapitaalmarkt aangetrokken onder garantstelling van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. De gemeente heeft in dit fonds een garantieverlening door middel van haar zogenaamde achtervangpositie.

Overige langlopende geldleningen

In het verleden hadden de medewerkers van de gemeente Pijnacker de mogelijkheid een annuïtaire hypothecaire geldlening af te sluiten. Momenteel worden geen nieuwe geldleningen meer verstrekt en daarop is in 2019 € 7.000 afgelost. De verstrekte duurzaamheidslening Ammerlaan bedraagt per 31-12-2019 € 3,54 mln. De overige langlopende leningen betreffen de leningen inzake de startersleningen (€ 9.000 afgelost), duurzaamheidsleningen (per saldo verstrekt € 460.000 ) en leningen op cultuurgebied (per saldo € 253.000 verstrekt).

Vlottende activa

Voorraden

De specificatie van deze post luidt als volgt:

Voorraden (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Onderhanden werk (bouwgronden in exploitatie)

38.155

44.720

Voorziening nadelige complexen

7.897

8.526

Totaal

30.258

36.194

Onderhanden werk

Van de actieve grondexploitaties kan van het verloop van de boekwaarden in 2019 het volgende overzicht worden weergegeven.

Toelichting op de balans ten aanzien van bouwgronden per 31-12-2019

Complex (x € 1.000)

Boekwaarde per 31-12-2018

Vermeer deringen 2019

Vermin-deringen 2019

Boekwaarde per 31-12-2019

Nog te maken kosten

Nog te realiseren opbrengsten

Verwacht resultaat

Actieve Grondexploitaties

44.720

20.176

26.740

38.156

87.817

141.221

14.398

44.720

20.176

26.740

38.156

87.817

141.221

14.398

De waardering van de gronden in exploitatie per 31 december 2019 is gebaseerd op de Actualisatie Grondexploitaties per 1 januari 2020 en de uitkomsten van de door de gemeente uitgevoerde risicoanalyses ter zake zoals opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De voorziening “Nadelige complexen” van ca. € 7,8 mln. betreft de beste inschatting op dit moment die omgeven is door de nodige risico’s, aannames en veronderstellingen die periodiek (twee keer per jaar) worden herzien. Deze periodieke herziening kan – mede gezien de huidige onzekere marktomstandigheden – leiden tot een aangepaste waardering van de gronden in exploitatie en de hiermee samenhangende voorziening voor negatieve grondexploitaties. De voorziening is in mindering gebracht op de voorraden.

Ackerswoude
Het project Ackerswoude heeft een negatieve eindwaarde van € 7,5 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn reeds voor 95% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Kosten bouw- en woonrijpmaken vallen hoger uit dan verwacht.
  • Onvoldoende capaciteit wegen in en rondom Ackerswoude voor woon- en bouwverkeer.

Bedrijvenpark Heron
Het project Bedrijvenpark Heron heeft een positieve eindwaarde van € 1,8 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 70% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Er kan minder grond worden uitgegeven i.v.m. de verbetering van het stationsplein
  • De gemeente Den Haag houdt onvoldoende rekening met het profiel van het bedrijvenpark bij de verkoop van de percelen, die zij in eigendom hebben.

Boezem-Oost
Het project Boezem-Oost heeft een positieve eindwaarde van € 4,2 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 40% van de opbrengsten contracten met derden gesloten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • De verwachte vierkante meter prijzen voor de vrije kavels worden niet gerealiseerd.
  • Een bedrijf, dat valt binnen milieucategorie 4, grond afneemt.

Pijnacker-Zuid
Het project Pijnacker-Zuid heeft een positieve eindwaarde van € 13,7 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 65% van de opbrengsten contracten met derden gesloten. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • Het aandeel sociale woningbouw in het deelgebied Centrumlijn 39% moet bedragen.
  • De vertraging van de oplevering van woningen in deelgebied Centrumlijn door de aanleg van het warmtenet.
  • Er is bodemvervuiling aanwezig in het deelgebied Centrumlijn. Er wordt op dit moment onderzocht of het beschikbare budget voldoende is om de kosten te dekken.

Tuindershof
Het project Tuindershof heeft een positieve eindwaarde van € 4,2 miljoen. Met betrekking tot de toekomstige opbrengsten zijn voor 80% van de opbrengsten contracten met derden gesloten, waardoor de resterende risico's voor de gemeente voor wat betreft de nog te realiseren opbrengsten beperkt zijn. De belangrijkste risico's en onzekerheden die nog in het project aanwezig zijn betreffen:

  • De kosten voor het grondwerk vallen hoger uit dan begroot.
  • Het beoogde referentieprogramma kan niet worden uitgevoerd.

Voor een nadere toelichting op deze posten wordt verwezen naar paragraaf 7, Grondbeleid, in deze jaarrekening.

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar

De specificatie van deze post is als volgt:

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korten dan een jaar (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Vorderingen op openbare lichamen

9.602

6.227

Uitzettingen in ’s Rijks schatkist

35.889

56.388

Overige vorderingen

6.389

6.577

Voorziening dubieuze debiteuren

-1.108

-1.950

Totaal

50.771

67.242

De vordering op openbare lichamen betreft een bedrag van € 9,6 mln wegens nog te ontvangen BTW uit hoofde van het BTW compensatiefonds. De overige vorderingen betreffen:

Overige vorderingen (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Debiteuren algemeen

3.767

3.394

Debiteuren belasting

1.259

1.771

Debiteuren maatschappelijke zaken

1.362

1.411

Totaal

6.389

6.577

In het debiteurensaldo is een aantal posten opgenomen die naar verwachting oninbaar zijn.
Voor de verwachte oninbaarheid van deze vorderingen is een voorziening dubieuze debiteuren beschikbaar van € 1.108.362.

Schatkistbankieren

Op basis van de wet financiering decentrale overheden (wet Fido) is de gemeente verplicht om overtollige liquide middelen aan te houden in de schatkist. De gemeente is gerechtigd om een bepaald bedrag aan middelen buiten ’s Rijks schatkist aan te houden. Gerekend over een heel kwartaal mag het op dagbasis buiten ’s Rijks schatkist aangehouden bedrag gemiddeld niet hoger zijn dan het drempelbedrag. Het drempelgedrag wordt bepaald op basis van het begrotingstotaal, waarbij het drempelbedrag minimaal € 250.000 bedraagt.

(bedragen x € 1.000)

KW 1

KW 2

KW 3

KW 4

Drempelbedrag SKB

1.056

1.056

1.056

1.056

Saldo banken

415

535

502

704

Het drempelbedrag is in 2019 niet overschreden.

Liquide middelen

Dit saldo betreft het boekhoudkundige saldo volgens de dagafschriften per 31 december 2019. Het saldo van de liquide middelen is als volgt te specificeren:

Saldo Liquide middelen (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Rabobank

2

3

ING

0

3

BNG

1.161

682

Totaal

1.163

688

Overlopende activa

De specificatie van de post overlopende activa is als volgt:

Overlopende activa (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Vooruitbetaalde bedragen

2.001

2.029

Nog te ontvangen overige overheidslichamen

50

55

Overige nog te ontvangen bedragen

3.408

2.183

Totaal

5.460

4.267

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Het resultaat over 2019 is, in afwachting van nadere besluitvorming, afzonderlijk in de balans opgenomen en bedraagt € 2.724.193.

Het verloop van het eigen vermogen in het verslagjaar 2019 is als volgt:

Eigen vermogen (bedragen x € 1.000)

Saldo per 1 januari 2019

85.760

Voordelig exploitatieresultaat 2019

2.724

Overige vermeerderingen

20.881

Verminderingen

24.134

Saldo per 31 december 2019

85.231

Van het verloop van de reserves kan het volgende overzicht worden gegeven:

Algemene reserve (bedragen x € 1.000)

1-1-2019

Toename

Afname

Vrijval

31-12-2019

Algemene reserve

37.418

7.455

14.928

29.945

Totaal algemene reserve

37.418

7.455

14.928

29.945

Bestemmingsreserves (bedragen x € 1.000)

1-1-2019

Toename

Afname

Vrijval

31-12-2019

Arbeidsvoorwaardenbeleid

69

0

0

69

0

Reserve gemeentelijke huisvesting

7.109

0

393

6.716

FES Oostelijke Randweg

5.328

1.712

0

7.040

Komkommerweg

3.438

0

0

3.438

ISV Pijnacker Noord

1.229

0

27

1.202

Ruijven Zuid-Polder

625

0

0

625

Bedrijfsvoering

1.711

144

193

1.662

De Groene Wijdte

3.882

0

133

3.749

Stanislascollege

8.043

0

259

7.784

Kapitaallasten renovatie scholen Pijnacker-Noord

358

0

32

326

FLO Brandweer

889

0

889

0

Wonen

23

0

0

23

0

Beheer en onderhoud Groenzoom

2.218

0

159

2.059

Ruyven Noord (beheer)

496

0

59

437

Sociaal Domein

2.909

0

673

2.236

Huisvesting statushouders

1.269

0

10

1.259

Energieneutrale gemeente

122

500

75

547

Particuliere initiatieven

62

0

28

34

Beheer Dobbeplas

354

0

0

354

Afschr.lasten herinrichting Raadhuisplein

500

25

0

525

Groene Keizer

285

0

0

285

Hier past een boom

40

0

0

40

Modernisering gemeentekantoor

500

0

25

475

Openbare verlichting

337

0

0

337

0

Groot onderhoud en renovaties buitensport

491

0

491

0

Kwaliteitsverbetering Groenzoom

547

0

0

547

Kapitaallasten ICT uitvoeringsplan

261

0

97

164

Algemene uitkering oude jaren

503

0

490

13

Best.res. Cultuur

0

89

0

89

Best.res. Verbinding Groenzoom-Balijbos

0

262

0

262

Schoollokaties Ackerswoude en Keijzershof

0

10.581

0

10.581

Best.res school de Regenboog

0

111

0

111

Totaal bestemmingsreserves

43.598

13.424

4.033

429

52.561

Exploitatieresultaat (bedragen x € 1.000)

1-1-2019

Toename

Afname

Vrijval

31-12-2019

Huidig boekjaar

2.724

2.724

Voorgaand boekjaar

4.744

4.744

Totaal eigen vermogen

85.760

23.603

23.705

429

85.231

Toelichting Reserves

Algemene Reserve

In deze reserve worden de middelen opgenomen waarover de raad nog geen definitief besluit heeft genomen. In 2019 is in totaal een bedrag van afgerond € 7,5 mln. aan de algemene reserve onttrokken.

De toevoegingen betreffen:

  • saldo Jaarrekening 2018 € 3.804.224
  • winstprognose grexen 2019 € 2.851.777
  • Actualisatie Grexen € 842.000
  • saldo project Hofland € 127.487
  • bijdrage openbare verlichting € 336.909
  • verkoop Klapwijkseweg €243.000
  • vrijval diverse posten, zie toelichting in de bestemmingsreserve € 92.167

De onttrekkingen afgerond zijn:

  • afboeken rente strategisch vastgoed en af te stoten vastgoed € 391.594
  • vorming reserve schoollokaties Ackerswoude en Keijzershof € 9.797.988
  • voorbereidingskrediet Ackerswoude en Keijzershof € 125.500
  • Stichting Cultura & Zo € 70.000
  • voorziening onderhoud gebouwen € 190.000
  • bijdrage kostendekkendheid afval € 630.284
  • dotatie aan reserve FES € 1.712.000
  • bijdrage personeelsimpuls € 651.000
  • indexering onderwijshuisvesting € 768.965
  • actualisatie Grexen € 484.807
  • diverse posten € 105.228

Toelichting Bestemmingsreserves

Reserve lokaal arbeidsvoorwaardenbeleid

Bij de Kadernota 2019 is besloten tot opheffing van deze reserve. Het bedrag van € 68.850 valt vrij ten gunste van de algemene reserve.

Reserve gemeentelijke huisvesting

Deze reserve is bestemd voor de dekking van de kapitaallasten van de investeringen in gemeentelijke huisvesting. In 2019 is een bedrag van € 393.343 onttrokken voor de afschrijving van de investering in huisvesting.

Reserves FES Oostelijke Randweg, Komkommerweg, Ruyven Zuid-Polder, Pijnackerse Poort en ISV Pijnacker-Noord

Met ingang van 2011 zijn aparte reserves gevormd voor de financiering van de bovenwijkse voorzieningen die buiten de bestemmingsplangrenzen van de grondcomplexen liggen. Een storting in de reserve van € 1.712.000 met betrekking tot het weggevallen van (provinciale) subsidieopbrengsten en anderzijds vertraagde realisatie van de Oostelijke Randweg.

Reserve Bedrijfsvoering

Deze reserve betreft de dekking van kosten die voortvloeien uit het organisatieontwikkeling traject. De storting van € 143.900 komt voort uit het resultaat van 2018.

Reserve De Groene Wijdte

Deze reserve is gevormd voor de bouw en inrichting van een nieuwe sporthal en het verleggen van de sportvelden van Avanti. In 2019 is een bedrag van € 133.303 onttrokken voor de dekking van de kapitaallasten. 

Reserve Stanislascollege

Deze reserve is gevormd voor de realisatie van vervangende nieuwbouw voor het Stanislascollege. De onttrekking van € 259.600 betreft de kapitaallasten 2019.

Reserve kapitaallasten scholen Pijnacker-Noord

Deze reserve is gevormd voor de realisatie en het beheren van voldoende en kwalitatief goede onderwijs- en welzijnsaccomodaties. De onttrekking van € 32.043 betreft de kapitaallasten 2019.

Reserve FLO Brandweer

Met ingang van 2019 wordt de reserve FLO Brandweer omgezet in een voorziening, dit in verband met de wettelijke voorschriften .

Reserve Wonen

Bij de Kadernota 2019 is besloten tot opheffing van deze reserve. Het bedrag van € 23.317 valt vrij ten gunste van de algemene reserve.

Reserve Groenzoom

Op 4 december 2013 is besloten de afkoopsom beheer van de Provincie te storten in deze reserve. Beheer- en onderhoudskosten over 2019 bedragen € 159.289.

Reserve Ruyven Noord (beheer)

Vanaf 1 januari 2017 heeft de gemeente de beheerverantwoordelijkheid gekregen voor het gebied Ruyven-Noord. Hiervoor is van de provincie een afkoopsom van € 646.473 ontvangen. Een bedrag van € 496.473 is gestort in deze reserve voor de dekking van de kosten van regulier onderhoud. De onderhoudskosten over 2019 bedragen € 58.848.

Reserve Sociaal Domein

Door middel van resultaatbestemming 2013 is deze reserve gevormd om de gevolgen van de decentralisatie op te vangen met flankerend beleid. De onttrekking van € 672.766 betreft de gemaakte kosten in 2019.

Reserve Huisvesting statushouders

Ten laste van de Algemene Reserve is er voor de huisvesting van statushouders een aparte reserve gevormd. De onttrekking van € 10.000 betreft de gemaakte kosten in 2019.

Reserve Energieneutrale gemeente

Deze reserve betreft het werkbudget energie neutrale gemeente ingesteld door de gemeenteraad bij de Kadernota 2015. De onttrekking van € 75.000 betreft de uitvoering van onderzoeken en ondersteuning bij het Energietransitieplan.

Reserve particuliere initiatieven

Deze reserve is in 2017 gevormd vanuit de exploitatie voor stimulering van initiatieven en evenementen. De onttrekking van € 27.733 betreft de gemaakt kosten in 2019.

Reserve Herinrichting Raadhuisplein

Ten laste van de Algemene Reserve is bij de Kadernota 2017 besloten om voor het faciliteren van een compacter winkelcentrum Pijnacker een aparte reserve te vormen. De storting van € 25.228 betreft een aanvulling voor het dekken van de totale kosten voor het upgraden van het plein/centrum.

Reserve Modernisering gemeentekantoor

Voor kosten die voortkomen uit de maatregelen voor de modernisering van het gemeentekantoor is in een aanvullend besluit op de jaarrekening 2016 € 0,5 mln. uit de reserve bedrijfsvoering beschikbaar gesteld. Dit bedrag wordt nu in een aparte bestemmingsreserve gestort. In 2019 is een bedrag van € 24.550 onttrokken voor de dekking van de kapitaallasten. 

Reserve openbare verlichting

Bij de Najaarsnota 2019 is besloten tot opheffing van deze reserve. Het bedrag van € 336.909 valt vrij ten gunste van de algemene reserve.

Reserve Groot onderhoud en renovaties buitensport

Bij de Najaarsnota 2019 is besloten tot opheffing van deze reserve. Een bedrag van € 180.000 wordt onttrokken en toegevoegd aan de voorziening Groot onderhoud en renovaties buitensport. Het resterende bedrag wordt onttrokken om de boekwaarde van de kunstgrasvelden af te boeken.

Reserve kapitaallasten ICT uitvoeringsplan

Deze reserve is gevormd voor dekking van de kapitaallasten van afgeronde projecten inzake het ICT uitvoeringsplan. In 2019 is een bedrag van € 96.521 onttrokken voor de dekking van de kapitaallasten.

Reserve Algemene uitkering oude jaren

Deze reserve is gevormd voor dekking van de verrekeningen van oude jaren van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds. In 2019 is een bedrag van € 490.070 onttrokken voor de afrekening accres 2018.

Reserve Cultuur

Door middel van resultaatbestemming 2018 is deze reserve gevormd. In 2018 is vooruitlopend op de cultuurnota een begin gemaakt met een startnotitie. Het voorstel om de niet ingezette middelen 2018 in te zetten voor komende uitvoeringsagenda.

Reserve Verbinding Groenzoom – Balijbos

De afwikkeling van de Ruimte voor Ruimte regeling geeft een voordeel op de exploitatie van 2018 voor een bedrag van € 262.386. Middels resultaatbestemming wordt dit bedrag toegevoegd aan deze reserve.

Reserve schoollokaties Ackerswoude en Keijzershof

Deze reserve is gevormd voor de dekking van de afschrijvingslasten van de scholen.

Reserve school De Regenboog

Deze reserve is gevormd voor de dekking van de afschrijvingslasten voor De Regenboog school.

Voorzieningen

Voorzieningen betreffen toekomstige financiële verplichtingen en risico’s. Voor de vorming van voorzieningen moet sprake zijn van een noodzaak en/of verplichting. Voorzieningen hebben als doel kostenegalisatie; door jaarlijks een bedrag in een voorziening te storten worden grote schommelingen in kosten voorkomen. Conform de comptabiliteitsvoorschriften wordt aan de voorzieningen geen rente toegerekend.

Ingevolge het besluit BBV is de voorziening dubieuze debiteuren onder de post overige vorderingen verantwoord en de voorziening nadelige complexen onder de voorraden aan de debetzijde van de balans verantwoord.

Het verloop van de voorzieningen (exclusief de voorziening dubieuze debiteuren en de voorziening nadelige complexen) in het verslagjaar 2019 is als volgt:

Voorzieningen (bedragen x € 1.000)

Saldo per 1 januari 2019

8.032

Vermeerderingen

4.287

Verminderingen

1.464

Saldo per 31 december 2019

10.854

De specificatie van de post voorzieningen is als volgt:

Voorziening (bedragen x € 1.000)

1-1-2019

Toename

Afname

31-12-2019

Onderhoud wegen

3.082

705

723

3.064

Onderhoud gebouwen

9

390

248

151

Baggerwerken

51

87

0

138

Voorziening wethouders pensioenen

2.647

802

103

3.346

Openbaar groen

24

100

20

104

Civiele Kunstwerken

685

323

208

800

Groot onderhoud/renovatie buitensport

0

180

0

180

Riolering (egalisatie)

1.489

703

0

2.192

Beheer Dobbeplas

45

0

0

45

FLO Brandweer

0

997

162

834

Totaal voorzieningen 2019

8.032

4.287

1.464

10.854

Voorziening onderhoud wegen

Deze voorziening is bedoeld voor een gelijkmatige verdeling van de onderhoudslasten over een aantal jaren. In 2019 is een bedrag van € 705.000 ten laste van de exploitatie in de voorziening gestort. Een bedrag van € 722.638 is ten laste van de voorziening onttrokken. Het onderhoud betrof voornamelijk de wegen in:

  • Oude Leedeweg € 278.851
  • Rijksstraatweg € 406.039
  • Overig € 37.749
Voorziening onderhoud gebouwen

Deze voorziening is bedoeld voor de kosten van het groot onderhoud. Conform het beheerplan 2019-2022 is een bedrag van € 390.000 gestort. De onderhoudskosten in 2019 bedragen € 247.801.

Voorziening baggerwerken

Deze voorziening heeft als doel de egalisatie van de kosten van groot onderhoud. Conform begroting is in 2019 een bedrag van € 86.000 in de voorziening gestort.

Voorziening wethouderspensioenen

Deze voorziening is gevormd voor de pensioenbetaling aan voormalige wethouders. Een wethouder heeft bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd recht op een APPA-pensioen vanwege het wethouderschap. Hiervoor wordt door de gemeente een voorziening gevormd ter dekking van de toekomstige pensioenverplichting. Jaarlijks wordt op basis van individuele actuariële berekeningen het bedrag berekend dat moet worden toegevoegd aan de voorziening.

De gehanteerde grondslagen voor de actuariële berekeningen van de wethouderspensioenen per 31-12-2019 zijn geactualiseerd (schattingswijziging);

  • een rekenrente van 0,666% (per 1 januari 2020);
  • de sterftetabel GBM/GBV 2013-2018 wordt gehanteerd;
  • er wordt rekening gehouden met een leeftijdsterugtelling van 0 jaar voor mannen en vrouwen.
Voorziening openbaar groen

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het onderhoud van het openbaar groen. Conform het beheerplan openbaar groen 2019-2022 is een bedrag van € 100.000 in de voorziening gestort. De onderhoudskosten van het openbaar groen bedraagt € 20.000 in 2019.

Voorziening Civiele kunstwerken

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het groot onderhoud van de civiele kunstwerken. Voor een nadere toelichting zie hiervoor de paragraaf kapitaalgoederen.

Voorziening Groot onderhoud en renovaties buitensport

Deze voorziening is gevormd voor groot onderhoud en renovaties van buitensportfaciliteiten. In 2019 is éénmalig € 180.000 uit de bestemmingsreserve “groot onderhoud en renovaties buitensport onttrokken en toegevoegd aan de voorziening.

Voorziening Riolering (egalisatie)

Deze voorziening is bedoeld voor de egalisatie van kosten van het groot onderhoud van de riolering. Uit de exploitatie wordt een bedrag van € 703.203 gestort in de voorziening.

Voorziening FLO Brandweer

Deze voorziening is gevormd om de fluctuaties op te vangen van de kosten van de overgangsregeling FLO van oud medewerkers van de gemeente Pijnacker-Nootdorp.

Vaste schulden met een rentetypische looptijd groter dan 1 jaar

Tot de langlopende schulden behoren de door de gemeente opgenomen langlopende geldleningen. In het onderstaande overzicht wordt de opbouw van de langlopende schulden weergegeven. De leningen betreffen onderhandse geldleningen.

Langlopende geldleningen (bedragen x € 1.000)

1-1-2019

Toename

Aflossing

31-12-2019

Pensioenfondsen/verzekeringsinstellingen

62

0

5

57

Binnenlandse banken

142.760

0

21.267

121.493

Totaal

142.822

21.272

121.550

Over de langlopende leningen bedroeg de verschuldigde rente over 2019 € 4,1 mln

Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar

Overige schulden

Het op de balans opgenomen bedrag betreft het saldo van de schulden per 31 december 2019 en is als volgt gespecificeerd:

Overige schulden (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Crediteuren algemeen

7.586

6.313

BTW/Loonheffing

1.873

1.695

Te betalen rente

1.796

2.026

Totaal

11.255

10.034

Overlopende passiva

Het saldo op de balans betreft de volgende posten:

Overlopende passiva (bedragen x € 1.000)

Boekwaarde 31-12-2019

Boekwaarde 31-12-2018

Vooruitontvangen voorschotten overheidslichamen

1.849

4.913

Nog te betalen Jeugdzorg

2.427

2.899

Nog te betalen bedragen

5.236

2.867

Totaal

9.512

10.679

In de post “nog te betalen Jeugdzorg” is een bedrag opgenomen van ruim € 800.000 over de jaren 2015 tot en met 2018 en is gebaseerd op de informatie van het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden, die de regionale inkoop van de Jeugdzorg verzorgt. Gezien de beperkte afname in betalen in 2019 over deze 'oude jaren', is de kans aanwezig dat het daadwerkelijk “nog te betalen bedrag” lager is. Aangezien de in 2015 tot en met 2017 gedeclareerde kosten van de DBC's op basis van een bepaalde verhouding over de gemeenten worden verdeeld kan de definitieve afrekening anders zijn. Daarnaast mogen zorgaanbieders, volgens contract tot 5 jaar na data declareren.

Van de vooruit ontvangen voorschotten overheidslichamen kan het volgende verloopoverzicht worden gegeven.

Omschrijving (bedragen x € 1.000)

Saldo 1-jan

Ontvangen 2019

Vrijgevallen 2019

Saldo 31-dec

Provincie Z-H ISV subsidie geluid

14

0

0

14

Min.I&M: tijdelijke overgangsregeling ISV

283

0

0

283

Provincie Z-H: renovatie Virulypad

409

0

409

0

Provincie Z-H: subsidie Katwijkerbuurt

374

4

29

349

Provincie Z-H: subsidie Ruijven Noord

133

0

133

0

Min.I&M: subsidie geluidslawaai

47

0

0

47

Haaglanden subsidie LOL 2

194

0

30

164

Gemeente Den Haag RMC

39

0

39

0

MRDH: voorschot centrummanagement

24

0

24

0

Prov. Z-H: FES

2.332

0

2.332

0

Haaglanden: subsidie verbinding Reesloot

472

0

7

465

Haaglanden: subsidie Molenlaan

351

0

76

275

Prov. Z-H: subsidie Boezemzoom

25

0

25

0

Samenwerkingsverband gemeenten: CoP

34

42

73

3

Netwerk Schoon en Gezond Water

34

29

14

49

Netwerk Afvalwaterketen Delfland

148

176

125

200

Totaal

4.913

251

3.316

1.849

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Gewaarborgde geldleningen

Van het verloop van de gegarandeerde geldleningen kan het volgende overzicht worden gegeven:

Soort garantie(bedragen x € 1.000)

Hoofdsom per
1-1-2019

Mutaties 2019

Hoofdsom per
31-12-2019

Restantbedrag 1-1-2019

Mutaties 2019

Restantbedrag 31-12-2019

Garantie per
1-1-2019

Mutaties 2019

Garantie per
31-12-2019

Instellingen en verenigingen

1.818

-1.324

494

232

-30

202

148

-21

127

Achtervang woningbouw

329.326

-58.127

271.199

247.489

-10.483

237.006

3.986

-131

3.855

Totaal

331.144

-59.451

271.693

247.721

-10.513

237.208

4.134

-151

3.982

De gemeente staat eind 2019 garant voor € 4,53 mln. Dit is opgebouwd uit 100% garanties en leningen waarbij de gemeente gedeeltelijk garant staat naast de Stichting Waarborgfonds Sport (SWS). Deze leningen worden specifiek getoond in onderstaande tabel. De constructie met betrekking tot tertiaire achtervang wordt verderop beschreven.

Geldnemer

Ingang borg

Doel geldlening

Restant borgsom gemeente (x €1.000)

% garantie gemeente

Woningbouw

Rondom Wonen

2000

Schoolwoningen Delfgauw

1.936

100

Interkerkelijke stichting voor Bejaardenzorg

2000

Appartementen

1.920

100

Instellingen/verenigingen

Ruiterclub Pijnacker

1995

Bouw Kantine

5

100

Ruiterclub Pijnacker

2016

Verbouwen manege

55

50

Korfbalvereniging Avanti

2006

Nieuwbouw accommodatie

47

100

Club de Petanque Folatre

2010

Nieuwbouw speelhal

19

50

Stichting Pijnackers Denksport Huys (via NWB)

2019

Aankoop pand te Nootdorp

557

100

Totaal

4.539

De gemeente staat samen met het Rijk tertiair garant voor leningen van woningcorporaties. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw staat secundair garant. In totaal gaat het om € 237 mln. De zekerheidsstructuur wordt hieronder toegelicht.

Primaire zekerheid: de financiële middelen van de corporatie

De liquiditeitspositie en het eigen vermogen van een corporatie vormen de eerste zekerheid. Het WSW stelt eisen aan de kredietwaardigheid van de (aspirant-)deelnemers. De corporatie moet in eerste instantie zelf aan haar financiële verplichtingen kunnen voldoen. Zijn de financiële middelen op langere termijn van de corporatie niet toereikend? Dan kan de corporatie onder voorwaarden (sanerings)steun krijgen van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV).

Secundaire zekerheid: de borgstellingsreserve van het WSW

De borgstellingsreserve van het WSW vormt de tweede zekerheid. Als corporaties hun rente- en aflossingsverplichtingen niet nakomen, dan kan de financier het WSW aanspreken. Het risicovermogen dat WSW zelf aanhoudt, bedroeg ultimo 2018 € 534,8 mln.

Als de borgstellingsreserve van het WSW onder een bepaald garantieniveau komt of dreigt te komen (0,25% van het geborgde schuldrestant), dan heeft het WSW de plicht obligo’s op te vragen bij de WSW-deelnemers.

Als een financier het WSW aanspreekt, en het WSW betaalt voor een corporatie, dan krijgt het WSW een vordering op de desbetreffende deelnemer (regresrecht). De deelnemende corporatie heeft onroerende zaken in onderpand gegeven bij het WSW. De corporatie heeft zich verplicht deze onroerende zaken vrij van hypotheek te houden en er op eerste verzoek van het WSW een hypotheekrecht te vestigen voor het WSW. Daarnaast kan het WSW ook een aanspraak doen op het overige bezit. Zo wordt de schade bij het WSW zo veel mogelijk beperkt.

Tertiaire zekerheid: Rijk en gemeenten

De gemeente staat gezamenlijk met het Rijk als derde garant wanneer na het opvragen van de obligo’s en het uitoefenen van het regresrecht het WSW nog steeds niet kan voldoen aan de verplichting. Op verzoek van het WSW verstrekken het Rijk en gemeenten in dat geval renteloze leningen aan het WSW. Dit is geregeld in zogeheten achtervangovereenkomsten. Dit alles biedt de geldverstrekkers ultieme zekerheid. (bron: www.wsw.nl)

Overige niet uit de balans blijkende verplichtingen

Per 31 december 2019 bedragen de restantverplichtingen € 16,844 mln. en het bedrag aan opgebouwde vakantiedagen bedraagt € 0,78 mln. De toegestane kredietlimiet bij de Bank Nederlandse Gemeenten bedraagt € 15 mln.

Gebeurtenissen na balansdatum

Verkoop aandelen Eneco Groep N.V.

In maart 2020 heeft de gemeente (conform raadsbesluit) alle aandelen van Eneco Groep N.V. met een boekwaarde van € 1.042 verkocht. Hiervoor heeft de gemeente een bedrag ontvangen van € 85.395.723 ontvangen waardoor in 2020 een incidentele boekwinst is gerealiseerd van ruim € 85,3 miljoen. Deze ontvangst en boekwinst heeft tot gevolg dat onder andere de liquiditeit, solvabiliteit en vermogenspositie sterk verbeteren.

COVID-19

De uitbraak van COVID-19 (corona) eind februari 2020 heeft een enorme impact op ons allemaal. De wereldwijde pandemie leidt tot ongekende omstandigheden. Voor de aanpak van COVID-19 kijken wij wat we, aanvullend op de landelijke maatregelen van het Rijk, kunnen doen. Dit raakt veel beleidsterreinen van onze organisatie. We streven naar een zo adequaat mogelijke uitvoering van de landelijke en lokale maatregelen en naar zoveel mogelijk continuïteit van de reguliere werkzaamheden en van noodzakelijke (digitale) besluitvorming en hebben daarvoor de nodige interne maatregelen genomen.